Nữ tiến sĩ tạo giống lúa chịu mặn

"Hiện nay Đồng bằng sông Cửu Long có đến 8/13 tỉnh đất đã bị nhiễm mặn, vì vậy rất cần có một công trình nghiên cứu để chọn giống lúa thích nghi với môi trường mặn", TS. Thu Hà nói.

TS. Phạm Thị Thu Hà tại vườn thực nghiệm. Ảnh: NVCC

Để lai tạo một giống lúa bằng kỹ thuật truyền thống các nhà khoa học thường lai ghép rồi chọn theo thế hệ kiểu hình, cách này mất 5 đến 10 năm để tạo ra một giống lúa mới. Phương pháp marker phân tử TS. Hà áp dụng có thể xác định được kiểu gene nên thời gian lai tạo giảm xuống chỉ còn 3 - 4 năm. Chị đã lựa chọn giống lúa mẹ ở địa phương, giống lúa bố chứa nguồn gene có khả năng chống chịu mặn, sau đó cho lai hai giống với nhau. Hiện một số dòng kháng mặn đã được trồng khảo nghiệm cho năng suất cao ở Bến Tre, Bạc Liêu, Cà Mau.

TS. Hà cho biết, "bước đầu cho kết quả khả quan nhưng vẫn đang trong quá trình nghiên cứu cải thiện. Cần phải có thời gian mới có thể đáp ứng nhu cầu sản xuất phân phối giống đại trà".

Công trình nghiên cứu này được hội đồng chuyên môn đánh giá có ý nghĩa, tiềm năng ứng dụng thực tiễn cao và lựa chọn trao giải thưởng L’Oreal - UNESCO dành cho nhà khoa học nữ tiềm năng trong nghiên cứu khoa học.

TS. Hà đang hướng dẫn sinh viên trong phòng thí nghiệm
trường Đại học Tôn Đức Thắng. Ảnh: An Phạm

Ở cương vị Phó Viện Trưởng Viện Nghiên cứu di truyền và giống, Đại học Tôn Đức Thắng, TP.HCM, ngoài công việc nghiên cứu, TS. Hà còn giảng dạy, hướng dẫn các thế hệ sinh viên. "Tôi kèm cặp sinh viên từng việc nhỏ nhất, thậm chí là cầm tay chỉ việc để các em thực hiện nghiên cứu chính xác với mong muốn truyền cảm hứng và đam mê khoa học cho các em", chị kể. Mới đây nhóm 3 sinh viên do chị hướng dẫn đã đạt giải nhất toàn trường về nghiên cứu khoa học ứng dụng đột biến trong chọn giống chịu mặn.

Hiện chị tiếp tục theo đuổi các công trình nghiên cứu lai tạo giống cây trồng đặc tính kháng mặn để phổ biến cho nông dân Đồng bằng sông Cửu Long, trong đó có cây cải mù tạt và kháng nấm đạo ôn trên cây lúa. 

An Phạm