Nghiên cứu thành phần hóa học của loài hải miên xestospogia testudinaria thu thập tại Việt Nam
28/02/2008
KH&CN trong nước
KH&CN trong nước
Đề tài do tác giả Nguyễn Xuân Cường, Trần Anh Tuấn, Nguyễn Thu Phương, Vũ Văn Thành, Phan Văn Kiệm, Châu Văn Minh thực hiện. Theo các tài liệu, hai thành phần hóa học chủ yếu của loài hải miên là các axit béo không no và các hợp chất steroit. Trong đó đáng quan tâm nhất là các hợp chất béo không no bị brom hóa. Các hợp chất này thể hiện nhiều đặc tính quý báu như: kháng vi sinh vật, gây độc tế bào, một số còn ức chế enzim HIV protease..
Sau khi thu thập hải miên x. testudinaria tại Nam Yết, quần đảo Trường Sa, Khánh Hòa, nhóm tác giả tiến hành phân lập các chất. 20 kg hải miên tươi được đưa vào rửa sạch, xay nhỏ và chiết mentanol (3 lần) bằng các thiết bị chiết siêu âm. Dịch mentanol của các lần chiết được lọc, gom lại và cất loại dung môi ở nhiệt độ không quá 600c dưới áp suất giảm thu được 120g dịch cặn mentanol. Cặn dịch này được hòa vào nước và chiết phân bố lần lượt với các dung môi clorofoc theo tỉ lệ 1:1. Kết quả thu được các cặn dịch tương ứng là clorofoc 60g, buntanol 40g và nước 20g.
Cặn chiết clorofoc lại được tiến hành sắc ký cột lặp lại trên silica gel pha thường và pha đảo, kết hợp với sắc ký lớp mỏng điều chế thu được các hợp chất saringosterol (35mg); 5,8- epidioxycholest-6-en-3-ol (20mg), cholest-7-en-3-one (80mg), cholesterol (1200mg), thymidine (130mg); thymine (100mg); batilol (400mg) và chimylalcohol (75mg). Trong đó chất saringosterol; 5,8- epidioxycholest-6-en-3-ol và cholest-7-en-3-one lần đầu tiên được phân lập từ loài hải miên này. Cấu trúc hóa học của các hợp chất được xác định bằng các phương pháp phổ hiện đại như: phổ khối lượng ESI-MS, phổ cộng hưởng từ hạt nhân một chiều và 2 chiều.
BH (Theo Tạp chí Khoa học và Công nghệ, số 3/07)