Nghiên cứu sự thay đổi Protein, ADN trong gan và cơ vân chuột nhắt nhiễm độc diclodietyl sulfid và tác dụng của thuốc điều trị

Đề tài do các tác giả Nguyễn Quốc Chiến, Hoàng Công Minh (Học viện Quân y), Lại Văn Hòa, Nguyễn Hồng Minh, Vũ Quang Hợp, Nguyễn Cẩm Thạch (Viện 69, BTL Lăng) thực hiện nhằm đánh giá ảnh hưởng của nhiễm độc Diclodietyl sulfid (DCDS) qua da và tác dụng điều trị của natri thiosulfat - chất được xem là thuốc chống độc toàn thân, và naturenz - một chế phẩm chống oxy hoá và chống độc, trên các chỉ tiêu hàm lượng và thành phần protein, ADN trong gan và cơ vân xương chuột nhắt.

DCDS là một trong số các chất độc quan trọng đối với cả mục đích quân sự cũng như khủng bố và hiện nay còn được tàng trữ với khối lượng lớn trong các kho vũ khí hoá học trên khắp thế giới. DCDS gây các tổn thương tại chỗ tiếp xúc và toàn thân, để lại nhiều di chứng nặng nề cho sức khoẻ nạn nhân. Tìm thuốc chống độc đặc hiệu với DCDS vẫn là vấn đề cần được nghiên cứu hiện nay.
Nghiên cứu tiến hành với hoá chất là DCDS do bộ môn Độc học và phóng xạ quân sự, Học viện Quân y cung cấp; thuốc điều trị natri thiosulfat của Hãng Merck, naturenz loại viên nén 0,25g sản xuất tại viện Công nghệ sinh học (Viện KH&CN quốc gia) và động vật thí nghiệm gồm 160 con chuột nhắt trắng dòng Swiss, trọng lượng trung bình 20g.
Kết quả, chất độc DCDS khi nhiễm qua da với liều 9 mg/kg thể trọng đã gây những thay đổi rõ ràng trên hàm lượng protein và ADN trong gan và cơ vân xương chuột nhắt trắng: hàm lượng nitơ trong gan và cơ vân xương chuột giảm với mức độ không nhiều ở các thời điểm ngày thứ 7, 15 và 30 sau nhiễm độc; hàm lượng ADN trong gan giảm ở ngày thứ 15 và 30; hàm lượng ADN trong cơ chỉ giảm ở ngày thứ nhất và ngày thứ 7. Chưa phát hiện có tổn thương ADN trên điện di. Bằng điện di (SDS-PAGE) chưa phát hiện thấy có thay đổi nào rõ ràng về kích thước phân tử cũng như khối lượng của các thành phần protein trong gan và trong cơ vân xương chuột nhiễm độc DCDS. Điều trị bằng natri thiosulfat (500mg/kg/ngày trong 3 ngày) hạn chế được mức độ giảm hàm lượng ADN nhưng không hạn chế được sự giảm hàm lượng protein trong gan và cơ vân xương chuột do nhiễm DCDS. Điều trị bằng natri thiosulfat kết hợp với naturenz (liều 250mg/kg/ngày trong 30 ngày) làm tăng được hàm lượng protein và có tác dụng hỗ trợ, hiệp đồng với natri thiosulfat trong hạn chế mức độ giảm hàm lượng ADN trong gan và cơ vân xương chuột nhiễm độ DCDS. Naturenz bắt đầu có hiệu quả sau 15 ngày sử dụng liên tục và có kết quả chắc chắn sau 30 ngày.

 

LV (nguồn: TC Y học thực hành, số 2/2008)