Nghiên cứu giải pháp cải thiện hóa tính của đất xám nhằm nâng cao năng suất cây ngô ở Củ Chi
Lam Vân
09/03/2019
KH&CN trong nước
Đề tài do tác giả Phạm Mỹ Liên và cộng sự (Trung tâm Phát triển KH&CN Trẻ) thực hiện nhằm cải tạo tính chất đất xám, góp phần giảm thiểu sự thoái hóa đất trong quá trình canh tác; nâng cao năng suất và canh tác ngô đạt hiệu quả, lâu dài.
TP.HCM là một trong những vùng đô thị có khả năng sản xuất nông nghiệp khá lớn, trong đó diện tích trồng ngô chiếm không nhỏ so với diện tích đất nông nghiệp của thành phố. Tuy nhiên, hiện nay diện tích trồng ngô của thành phố giảm một cách đáng kể trong khoảng hơn 15 năm, từ năm 2000 là 1.100 ha đến năm 2016 còn lại 500 ha. Do diện tích giảm hơn một nửa nên mặc dù năng suất có tăng trong những năm qua nhưng sản lượng ngô của thành phố giảm đi rất nhiều từ 3.400 tấn năm 2000 còn 1.800 tấn năm 2016. Bên cạnh đó, TP.HCM là nơi có năng suất ngô thấp (3,6 tấn/ha) so với các vùng khác trong cả nước (Đông Nam bộ là 6,3 tấn/ha, Tây Nguyên là 5,3 tấn/ha, Đồng bằng sông Hồng 4,83 tấn/ha). Nơi tập trung sản xuất ngô chủ yếu của TP.HCM là huyện Củ Chi với hầu hết là loại đất xám.
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành các thí nghiệm xác định ảnh hưởng của P (lân) và Si (silic) đến hoá tính của đất xám và sinh trưởng phát triển, năng suất của cây ngô ngoài đồng ruộng (trên hai vụ ngô).
Kết quả cho thấy, sử dụng kết hợp P và Si bằng phân lân nung chảy có khả năng cải thiện độ phì nhiêu đất xám tại Củ Chi so với việc sử dụng P đơn lẻ bằng phân super lân. Tác dụng tích hợp của P và Si trong thành phần phân lân nung chảy đã làm tăng pH đất, giảm độ chua và Al3+ trao đổi, cải thiện hàm lượng P dễ tiêu và CEC (khả năng trao đổi cation) của đất. Từ đó, giúp cho cây ngô sinh trưởng, phát triển tốt và góp phần làm tăng năng suất hạt ngô.
Năng suất hạt ngô đạt cao nhất (trên 6,0 tấn/ha) ở mức bón từ 150-180 kg P2O5/ha và 110–132 kg Si/ha bằng phân lân nung chảy. Thu thập tăng thêm do sử dụng kết hợp P và Si (lân nung chảy) ở liều lượng 150 kg P2O5/ha và 110 kg Si/ha so với sử dụng P đơn lẻ (super lân) đạt cao nhất (4.195.000 đồng/ha). Nhóm đề nghị sử dụng kết hợp P và Si (lân nung chảy) trong canh tác ngô trên đất xám với liều lượng từ 150 kg P2O5/ha nhằm góp phần cải thiện độ phì nhiêu đất và tăng cao hiệu quả kinh tế canh tác ngô trên đất xám Củ Chi.