Phát hiện chỉ thị phân tử ADN liên quan đến hàm lượng curcumin trong các giống nghệ ở Việt Nam

Nhóm tác giả đến từ Viện Dược liệu và Học viện Nông nghiệp Việt Nam thông báo một số kết quả nghiên cứu phát hiện chỉ thị phân tử ADN liên quan đến hàm lượng curcumin khác nhau trong các giống nghệ Việt Nam.

Trong sản xuất, rất khó nhận biết giống nghệ nào có chứa hàm lượng curcumin cao do có sự giống nhau về đặc điểm hình thái. Mặt khác, năng suất, chất lượng củ nghệ lại phụ thuộc chủ yếu vào giống, giai đoạn sinh trưởng, phát triển và điều kiện ngoại cảnh. Điều này đặt ra nhu cầu nghiên cứu phương pháp sử dụng chỉ thị ADN để xác định nhanh chóng, chính xác nhằm loại bỏ các giống nghệ có hàm lượng curcumin thấp trước khi trồng.

Có 24 giống nghệ được chọn để nghiên cứu, thu thập tại 14 tỉnh ở Việt Nam gồm Lào Cai, Sơn La, Điện Biên, Bắc Cạn, Lạng Sơn, Hòa Bình, Quảng Ninh, Hà Nội, Hưng Yên, Hải Dương, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Bình và Kiên Giang. Các giống nghệ này do Trung tâm Tài nguyên Thực vật - Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam cung cấp. Củ nghệ được sử dụng để phân tích hàm lượng curcumin và trồng tại nhà lưới của Trung tâm Nghiên cứu Cây thuốc Hà Nội - Viện Dược liệu cho phân tích ADN.
 

Các giống nghệ  được xác định hàm lượng curcumin tổng số bằng máy đo quang phổ. Kết quả xác định được nhóm I gồm 7 giống có hàm lượng curcumin thấp (0,25-0,62%) và nhóm II gồm 17 giống có hàm lượng curcumin cao (1,8-7,19%).

Để nhận biết các giống nghệ có mức hàm lượng curcumin khác nhau bằng chỉ thị phân tử ADN, nhóm tác giả đã tách chiết, giải trình tự vùng ETS của nhân (nrADN) và gien rps16 của lục lạp (cpADN).

Sử dụng kỹ thuật PCR-RFLP để phân tích vùng ETS cho thấy các giống nghệ có hàm lượng curcumin thấp cho sản phẩm điện di 4 băng (0,4kb; 0,3kb; 0,2kb; 0,1kb) và các giống nghệ có hàm lượng curcumin cao cho sản phẩm điện di 2 băng (0,4kb và 0,1kb).

Phân tích trình tự gien rps16 phát hiện chỉ thị đặc trưng ở các giống nghệ có hàm lượng curcumin thấp là AAATTTTTCATTCGTACTCATACTCAGTTGGGTA và ở giống nghệ có hàm lượng curcumin cao là AAATTTTTCATTCGTACTCATAACTCAAGTTGGGTAA.