Về thành phần loài khu hệ tôm atyidae (crustacea decapoda- caridea) trong khu vực và ở Việt Nam
01/07/2008
KH&CN trong nước
KH&CN trong nước
Đề tài do tác giả Đặng Ngọc Thanh, Đỗ Văn Tứ (Viện Sinh thái – Tài nguyên sinh vật) thực hiện. Đây là bộ sưu tập những mẫu vật đã được thu thập và phân tích trước năm 1975 ở miền Bắc và những mẫu vật mới thu được ở miền Nam từ 1975 đến nay.
Tôm atyidae là nhóm tôm nước ngột nhỏ, sống cùng các loài tôm Palaemonidae trong các thủy vực nước ngọt, nước lợ ở Việt Nam. Đề tài cho thấy một cách nhìn tổng quan về thành phần loài, đặc trưng phân bố tôm atyidae ở Việt Nam cũng như một số vấn đề về phân loại loài tôm này.
Thành phần loài tôm atyidae, trong khu vực Đông Nam Á tương đối phong phú, khoảng 65 loài. Ở Việt Nam, cho tới nay đã biết có 19 loài. Ở miền Bắc, có các loài đặc trưng: C. cucphuongenis, C.cantonensis, Neocaridina vietnamsis. Miền Nam lại có các loài đặc trưng khác: Atyopis moluccensis, Caridina propinqua, C.graciliostris và một số loài mới C.uminensis. Ngoài ra, một nhóm loài phân bố rộng ở cả hai vùng gồm: Caridinasubnilotica, C. flavilineata và C. acuticaudata.
Về quan hệ phân loại học và địa động vật, khu hệ tôm atyidae ở Việt Nam có 3 thành phần: nhóm loài có phân bố từ Trung Quốc tới Bắc Việt Nam hoặc có quan hệ phân loại học gần với các loài trong hệ tôm atyidae ở Trung Quốc; nhóm loài có phân bố từ Việt Nam tới các vùng nhiệt đới Đông Nam Á xa về phía nam; nhóm loài tạm thời coi là đặc hữu cho Việt Nam. Như vậy, các thành phần loài tôm ở phía Bắc Việt Nam có mối quan hệ địa động vật học với khu hệ tôm atyidae nam Trung Quốc trong phân vùng Trung - Ấn- Đông Phương. Còn thành phần loài tôm phía Nam Việt Nam lại có quan hệ với thành phần loài tôm ấn Độ - Mã Lai. Điều này cũng phù hợp với đặc trưng quan hệ địa động vật học của giáp xác nước ngọt ở Việt Nam nói chung.
BH (Theo tạp chí Sinh học, số 1/08)