Tác dụng phục hồi thương tổn tế bào Lympho T và dòng tủy của viên nang Crila trinh nữ hoàng cung (Crinum latifolium L.)

Đề tài do các tác giả Nguyễn Thị Ngọc Trâm (Công ty Cổ phần dược liệu Trung ương 2 – Bộ Y tế), Phan Thị Phi Phi, Phan Thị Thu Anh (Trường ĐH Y Hà Nội) thực hiện dùng mô hình chiếu tia xạ bán cấp cho chuột nhắt để gây suy giảm dòng tế bào tủy và dòng tế bào lympho rồi điều trị với viên Crila, sau đó đánh giá khả năng phục hồi dòng tế bào lympho T và khả năng phục hồi dòng tế bào tủy… nhằm chứng minh tác dụng hỗ trợ điều trị ung thư của viên Crila (sản phẩm thuốc mới được chiết xuất từ lá cây trinh nữ hoàng cung, đã được dùng trên bệnh nhân u xơ tuyến tiền liệt và u xơ tử cung).

Theo đó, với liều tia 100rad/ngày trong 6 ngày, nhận dạng dựa vào hình thái học cho thấy, đa số các loại bạch cầu của 2 dòng tế bào lympho và tủy (trừ tế bào NK) đều giảm có ý nghĩa với đối chứng sinh học (p từ < 0,05 đến 0,001). Nhận dạng bằng dấu ấn MD (MDHQ) cho thấy, liều sử dụng này gây suy giảm đặc biệt có ý nghĩa với tất cả các dưới nhóm tế bào lympho (p< 0,001) kể cả tế bào NK. Khả năng chế tiết TNFα ở chuột bị chiếu tia thực nghiệm không thay đổi so với đối chứng sinh học, trong khi đó khả năng chế tiết IL2 giảm có ý nghĩa (p< 0,01). Về tác dụng tăng cường MD chống ung thư, chuột chiếu tia được điều trị với viên trinh nữ hoàng cung Crila ở liều 1250mg/kg thể trọng chuột/ngày trong 6 ngày cho thấy, viên Crila có tác dụng phục hồi bạch cầu trung tính, bạch cầu ưa acid, bạch cầu NK. Tuy viên Crila có làm tăng số lượng các tế bài MD nhưng chưa phục hồi được về trị số sinh học khi nhận dạng bằng MD huỳnh quang, song thuốc đã làm tăng số lượng các dòng tế bào MD so với đối chứng không điều trị với sự khác biệt có ý nghĩa. Khả năng chế tiết IL2 phục hồi hoàn toàn và tăng rất cao ở nhóm dùng Crila so với nhóm đối chứng không điều trị…

Như vậy, viên Crila sản xuất từ dịch chiết alcaloid toàn phần của lá cây trinh nữ hoàng cung, trên chuột bị chiếu tia gamma thực nghiệm, có tác dụng hồi phục, tăng sinh tế bào dòng lympho cả số lượng dòng T, NK và tăng chức năng chế tiết IL2, TNFα; có khả năng hồi phục bạch cầu hạt trung tính và bạch cầu ưa acid của dòng tủy về trị số sinh học.

LV (nguồn: TC Dược học 5/2008)