Ngày 02/03/2016, tại TP.HCM, Trung tâm Tiết kiệm năng lượng TP.HCM (ECC HCMC), Công ty UBM Asia Thái Lan, Hiệp hội KH&CN về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả Việt Nam (VECEA), Hiệp hội Năng lượng sạch (VCEA) phối hợp tổ chức hội thảo “Năng lượng chuyển hóa – Tương lai Đông Nam Á”. Sự kiện nằm trong chuỗi hoạt động ngành năng lượng tái tạo và tiết kiệm năng lượng do Công ty UBM Asia tổ chức trong khu vực Đông Nam Á.
Các diễn giả đã trình bày và trao đổi kinh nghiệm xoay quanh các vấn đề về cơ chế pháp lý và chính sách hỗ trợ phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam, phát triển thị trường và kinh doanh ngành năng lượng của Thái Lan và ứng dụng tại Việt Nam, các cơ hội, kinh nghiệm và xu hướng năng lượng toàn cầu.
Theo ông Nguyễn Đình Hiệp (Phó Chủ tịch VECEA), Việt Nam có tiềm năng rất lớn về nguồn năng lượng tái tạo và phân bố rộng khắp trên cả nước. Trong đó, sinh khối từ các sản phẩm hay chất thải nông nghiệp có sản lượng tương đương 10 triệu tấn/năm. Tiềm năng sinh khí học đạt xấp xỉ 10 tỉ m3/năm. Nguồn năng lượng mặt trời phong phú với bức xạ năng trung bình là 5 kWh/m2/ngày phân bổ trên khắp cả nước. Tiềm năng về năng lượng gió ước tính 500-1.000 kWh/m2/năm,… Thời gian qua, Chính phủ Việt Nam đặc biệt khuyến khích phát triển và sử dụng năng lượng mới và năng lượng tái tạo. Đặc biệt, trong chiến lược phát triển năng lượng Việt Nam đến năm 2020 tầm nhìn 2050, Chính phủ đề ra mục tiêu tăng thị phần của năng lượng tái tạo trong tổng năng lượng thương mại sơ cấp từ 3% năm 2010 lên 5% năm 2020 và 11% năm 2050. Tuy nhiên, các chính sách ưu đãi chưa đủ hấp dẫn để thu hút các nhà đầu tư vào năng lượng tái tạo tại Việt Nam.
Theo ông Huỳnh Kim Tước (Giám đốc ECC HCMC), tổng sản lượng điện sản xuất từ năng lượng tái tạo tại Việt Nam sẽ tăng 101 tỉ kWh vào năm 2020, đạt 186 tỉ kWh năm 2030 và 452 tỉ kWh vào năm 2050. Hiện Thái Lan đang khai thác rất tốt năng lượng biomass, trong khi tiềm năng của Việt Nam ở lĩnh vực này cũng rất lớn nhưng khai thác còn hạn chế. Mặc dù Chính phủ đã đưa ra nhiều biện pháp ưu đãi đối với các nhà đầu tư, các dự án đầu tư trong lĩnh vực này nhưng thực tế còn tồn tại nhiều rào cản thách thức sự phát triển của năng lượng tái tạo.
Ông Huỳnh Kim Tước (Giám đốc ECC HCMC) trình bày về các chính sách năng lượng tái tạo tại Việt Nam. Ảnh: LV. Về cơ chế chính sách, khung thể chế, pháp lý mới chỉ hình thành Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, các chính sách về năng lượng tái tạo chưa đầy đủ. Điều này dẫn đến việc thiếu đồng bộ trong điều chỉnh các hoạt động năng lượng phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế - chính trị - xã hội của nước ta. Bên cạnh đó là sự hạn chế về công nghệ khi phần lớn thiết bị, sản phẩm đều phải nhập từ nước ngoài. Năng lực quản lý cũng chưa cao, thiếu trầm trọng hệ thống nghiên cứu và đào tạo chuyên ngành về năng lượng tái tạo, thiếu các tiêu chuẩn/ quy chuẩn về khai thác và sử dụng năng lượng tái tạo,… Rào cản về tài chính khá lớn khi chi phí đầu tư cho dự án năng lượng tái tạo tương đối cao, việc tiếp cận các nguồn vốn vay cũng gặp nhiều khó khăn nếu không có sự can thiệp của Chính phủ, giá mua bán điện thấp nên chưa thu hút các nhà đầu tư,…
Trong những năm tới, khi giá điện và cơ chế chính sách được điều chỉnh, cơ chế đầu tư tài chính tốt thì việc tận dụng khai thác nguồn năng lượng tái tạo tại Việt Nam là hoàn toàn khả thi. Hiện TP.HCM đang xây dựng đề án về năng lượng tái tạo tại TP.HCM, tập trung vào những hành động cụ thể trong vòng 5 năm tới.
Hội thảo cũng cung cấp thông tin về “Tuần lễ ngành năng lượng Đông Nam Á 2016” được tổ chức tại Bangkok (Thái Lan) từ ngày 1-4/4/2016, trong đó có “Ngày Việt Nam tại Tuần lễ năng lượng Đông Nam Á”. Tại đây, các doanh nghiệp, cơ quan ban ngành sẽ có cơ hội gặp gỡ trao đổi với các tổ chức tài chính quốc tế, các nhà cung cấp công nghệ hàng đầu thế giới trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, tiết kiệm năng lượng và môi trường. Sự kiện tiếp theo nằm trong chuỗi hoạt động này là Triển lãm Tiết kiệm năng lượng và Năng lượng tái tạo Việt Nam 2016 (RE & EE Vietnam) diễn ra từ ngày 9-11/11 tại TP.HCM.
Lam Vân