Việt Nam và Hoa Kỳ ký tắt Hiệp định hợp tác sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân

Trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 23 và các Hội nghị thượng đỉnh liên quan tại Brunei, ngày 10/10, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh và Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đã thay mặt Chính phủ hai nước ký tắt bản Hiệp định hợp tác sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân giữa Việt Nam và Hoa Kỳ (hay còn gọi là Hiệp định 123).
 

 

Việc ký tắt Hiệp định này đánh dấu bước tiến quan trọng trong quan hệ hợp tác tin cậy giữa Việt Nam và Hoa Kỳ về sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình từ nhiều năm qua, đồng thời mở ra những triển vọng to lớn cho cả hai bên trong việc thúc đẩy những dự án hợp tác cụ thể về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng năng lượng nguyên tử, đặc biệt là hợp tác phát triển điện hạt nhân phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của mỗi nước.

Việc ký tắt Hiệp định 123 cũng đánh dấu một bước phát triển mới của mối quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Hoa Kỳ được hai nước xác lập vào tháng 7/2013 vừa qua.

Việt nam từ lâu đã kiên trì theo đuổi đường lối phát triển năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình. Về cơ bản Việt Nam đã ký kết tất cả các điều ước quốc tế liên quan đến bảo đảm an toàn, an ninh và không phổ biến hạt nhân, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Đặc biệt, gần đây Việt Nam đã hoàn thành chương trình chuyển đổi nhiên liệu của lò Đà Lạt từ nhiên liệu độ giàu cao (HEU) sang sử dụng nhiên liệu độ giàu thấp (LEU), phê chuẩn Nghị định thư bổ sung và tham gia Công ước bảo vệ thực thể vật liệu hạt nhân và phần sửa đổi. Điều này khẳng định Việt Nam là một thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế trong lĩnh vực sử dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình.

Với tiềm năng to lớn của ứng dụng năng lượng nguyên tử phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, từ năm 2006 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình. Năm 2009 Quốc hội đã thông qua chủ trương xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận và hiện nay Việt Nam đang hợp tác với các đối tác Nga và Nhật Bản triển khai dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2. Việt Nam đã ký kết 7 hiệp định hợp tác cấp chính phủ với các nước về sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình.

Hoa kỳ thuộc nhóm các quốc gia hàng đầu trên thế giới trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử. Phần lớn các công nghệ nhà máy điện hạt nhân được thương mại (PWR, BWR) trên thế giới hiện nay có nguồn gốc từ Hoa Kỳ. Vì vậy, việc ký kết Hiệp định này sẽ tạo điều kiện cho Việt Nam có thể tiếp cận các công nghệ hiện đại của Hoa Kỳ trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, đồng thời tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Hoa kỳ hợp tác, đầu tư vào thị trường Việt Nam vì lợi ích của cả hai bên.

Để đạt được Hiệp định này, hai đoàn đàm phán Việt Nam và Hoa Kỳ đã hết sức nỗ lực từ nhiều năm qua, chia sẻ quan điểm về các vấn đề nhạy cảm để đi đến thống nhất trên tinh thần hiểu biết, bình đẳng và cùng có lợi. Việc ký Hiệp định 123 thể hiện quyết tâm của Chính phủ hai nước trong việc tăng cường hợp tác hạt nhân dân sự vì hòa bình và thịnh vượng của mỗi quốc gia.