Bộ trưởng Xây dựng: "Đập thủy điện Sông Tranh an toàn..."

Ngày 27/5, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng khẳng định Bộ đã yêu cầu chủ đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành về thủy điện khẩn trương khắc phục rò rỉ tại Đập thủy điện Sông Tranh 2 xong trước mùa mưa lũ 2012.
 

Trong chương trình Dân hỏi- Bộ trưởng trả lời hôm 27/5, Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng đã trả lời về chất lượng Đập thủy điện Sông Tranh 2.

Ông nói: "Cảm ơn các phương tiện thông tin đại chúng trong thời gian qua đã truyền tải những ý kiến của người dân và sự quan tâm của các nhà khoa học đối với việc quản lý đầu tư xây dựng nói chung và quản lý chất lượng công trình và đặc biệt quan tâm đến sự cố tại thủy điện Sông Tranh 2".

- Đang có 1000 câu hỏi giống nhau là liệu đập thủy điện Sông Tranh có tồn tại được hay không khi đang có sự cố rò rỉ và thấm nước như vậy?

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng: Tôi xin khẳng định là đập thủy điện Sông Tranh đã an toàn ngay từ khi chúng ta tích nước từ tháng 11  năm 2011. Với cột nước cos 175 theo thiết kế và đập thủy điện Sông Tranh sẽ phải an toàn vì nó liên quan đến an toàn sinh mạng của nhiều người dân ở hai bên. Ngoài ra, yêu cầu của Nhà nước, Chính phủ cũng như các cơ quan đầu tư xây dựng, của chủ đầu tư xây dựng nên tôi xin khẳng định là thủy điện Sông Tranh sẽ an toàn cùng thời gian.

Mặt khác đập Sông Tranh của chúng ta là một đập với trọng lực với công nghệ bê tông đập lăn là công nghệ của các nước phát triển và được một số nước đang áp dụng như Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc. Và đập của chúng ta thì thiết kế theo tiêu chuẩn của Mỹ và có độ an toàn rất cao và đã có tư vấn độc lập để kiểm tra kết quả thực tế này và đồng thời Hội đồng nghiệm thu nhà nước đã giao cho các chuyên gia đầu ngành tham gia kiểm tra thì khẳng định về mặt thiết kế là an toàn, về mặt chịu lực của nền của đập cũng là an toàn.

Bây giờ chỉ có một yếu tố là rò rỉ thấm nước thì cần phải khắc phục. Hiện nay, trên thế giới có tới 600 đập bê tông đập lăn  nhưng hiện tượng thấm nước của các đập bê tông đập lăn nhiều nếu không nói là phổ biến nhưng đều khắc phục được. Có những đập thấm nước nhiều gấp 3 lần thủy điện Sông Tranh của chúng ta nhưng người ta vẫn khắc phục được và sử dụng 40 năm nay rất an toàn. Còn vấn đề đập Sông Tranh của chúng ta là vấn đề phải khắc phục được thấm nước, không cho thấm nước lớn như vậy.

Hiện nay Bộ Xây dựng với tư cách là cơ quan quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng, chất lượng xây dựng và là Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu nhà nước về xây dựng đã yêu cầu chủ đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành về thủy điện phải khẩn trương khắc phục rò rỉ xong trước mùa mưa lũ và yêu cầu tiếp tục có một tư vấn độc lập của Nhật Bản để kiểm tra toàn diện an toàn của đập, đảm bảo đập này hoạt động an toàn để đảm bảo an toàn cho khu vực và cho người dân.

- Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến sự cố rò rỉ đập thủy điện Sông Tranh 2 là do yếu tố thi công nhưng nguyên nhân sâu xa là do chúng ta thiếu những quy định cụ thể liên quan đến chất lượng công trình xây dựng. Chúng ta hiện nay đang triển khai xây dựng khoảng hơn 1000 công trình thủy điện lớn nhỏ khác nhau, quy mô khác nhau nhưng chưa có những tiêu chuẩn cụ thể cho từng loại thủy điện cụ thể, từng công trình thủy điện. Vậy làm thế nào để có thể kiểm soát được chất lượng các công trình thủy điện?

Đúng là việc rò rỉ thấm nước của thủy điện Sông Tranh 2 nguyên nhân chủ yếu là do thi công và trách nhiệm này thuộc về chủ đầu tư, thuộc về nhà thầu và thuộc về cơ quan giám sát chất lượng công trình tại đây. Còn về chất lượng công trình thủy điện Sông Tranh 2 thì có phụ thuộc vào tiêu chuẩn mà hiện nay chúng ta chưa có hay không thì tôi xin nói rõ, hiện nay thủy điện Sông Tranh 2 đã sử dụng hai tiêu chuẩn.

Tiêu chuẩn thứ nhất là tiêu chuẩn 285/2002 về các công trình thủy lợi.

Tiêu chuẩn thứ hai là tiêu chuẩn của Mỹ. Việc sử dụng tiêu chuẩn này là theo đúng quy định của pháp luật vì khi mà chúng ta chưa có quy định cụ thể tiêu chuẩn Việt Nam về công trình cụ thể thì cho phép người quyết định đầu tư được sử dụng tiêu chuẩn của nước ngoài, tiên tiến để áp dụng trong những công trình đầu tư.

Tôi cũng đồng tình ở chỗ hiện nay để quản lý thống nhất về chất lượng cũng như quản lý đầu tư xây dựng thì chúng ta cần phải hoàn thiện hệ thống pháp luật về đầu tư xây dựng nói chung đặc biệt là hệ thống pháp luật liên quan đến quản lý chất lượng trong đó có những quy chuẩn, tiêu chuẩn. Việc này Bộ Xây dựng phải tiếp tục cùng với các Bộ chuyên ngành để xây dựng các Bộ quy chuẩn, tiêu chuẩn về các công trình đặc thù chẳng hạn những công trình như là công trình Thủy điện Sông Tranh của chúng ta.
 
- Năng lực nhà thầu cũng là một vấn đề được rất nhiều người quan tâm. Đây là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng thi công của nhiều công trình. Bộ Xây dựng có cho rằng cần phải sàng lọc thậm chí là thanh lọc bớt các nhà thầu yếu kém hay không?

Hiện nay phải khẳng định rằng, trong những năm qua đội ngũ nhà thầu Việt Nam đã có bước phát triển rất mạnh mẽ. Các nhà thầu Việt Nam đã đảm nhiệm thi công nhiều công trình quan trọng, quy mô lớn, phức tạp để tạo ra những cơ sở sản xuất lớn, tạo sự tăng trưởng cho nền kinh tế và giải quyết các vấn đề xã hội như những công trình thủy điện như Sơn La, Lai Châu, những công trình nhiệt điện, những công trình dầu khí, những công trình giao thông rồi những công trình dân dụng công nghiệp.

Nhưng bên cạnh đó thì không ít nhà thầu năng lực và trách nhiệm còn thấp cho nên nó ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng và ảnh hưởng đến chất lượng các công trình xây dựng và từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư xây dựng.

Để khắc phục vấn đề này, Bộ Xây dựng phải tiếp tục tham mưu để biên soạn những văn bản quy phạm pháp luật tăng cường quản lý nhà thầu trong đó làm thế nào để công khai, minh bạch nhà thầu trên các phương tiện thông tin đặc biệt là trang điện tử của Bộ Xây dựng và các Sở Xây dựng tại địa phương để các chủ đầu tư người ta thông qua đó để có thể lựa chọn nhà thầu một cách chính xác và có chế tài để xử phạt những nhà thầu vi phạm.

Đồng thời là phải sửa lại Luật Đấu thầu để chúng ta có thể chọn được những nhà thầu thực sự và tránh tình trạng bỏ thầu giá rẻ nhưng lại không làm công trình và làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình cũng như ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư xây dựng.

Xin cám ơn Bộ trưởng!