Nghiên cứu sản xuất cá rô phi đơn tính đực bằng lai cá rô phi vằn (Oreochromis Niloticus) và cá rô phi xanh (Oreochromis Aureus)

Đề tài do các tác giả Phạm Anh Tuấn, Trần Anh Tuấn, Nguyễn Hữu Ninh (Viện nghiên cứu nuôi trồng thuỷ sản I) thực hiện nghiên cứu khả năng sản xuất cá rô phi đơn đực khi thực nghiệm 5 công thức lai sử dụng 3 dòng cá rô phi vằn (Oreochromis niloticus) và 2 dòng cá rô phi xanh (Oreochromis aureus).

Nghiên cứu sử dụng 3 dòng cá rô phi vằn và 2 dòng cá rô phi xanh là rô phi vằn và xanh nhập từ Ixraen năm 2006; rô phi vằn và xanh Trung Quốc nhập năm 2005; rô phi Đài Loan nhập đầu những năm 1970. Tỷ lệ giới tính ở con lai được nghiên cứu theo các công thức: ♀ O. niloticus Ixraen x ♂ O. aureus Ixraen (công thức 1); ♀ O. niloticus Đài Loan x ♂ O. aureus Ixraen (công thức 2); ♀ O. niloticus Ixraen x ♂ O. aureus Trung Quốc (công thức 3); ♀ O. niloticus Trung Quốc x ♂ O. aureus Trung Quốc (công thức 4); ♀ O. niloticus Đài Loan x ♂ O. aureus Trung Quốc (công thức 5).
Kết quả, tỷ lệ cá đực trung bình ở đàn con cao nhất thu được ở 2 công thức 1 (88,7%) và công thức 5 (93,3%), tức là lai cá rô phi vằn Ixraen với cá đực rô phi xanh Ixraen và cá cái rô phi vằn Đài Loan với cá đực rô phi xanh Trung Quốc cho đàn con có tỷ lệ cá đực cao, có triển vọng sử dụng trong sản xuất đàn cá rô phi đơn tính. Các đặc điểm hình thái ở cá bố mẹ: tỷ lệ L/Lo, số vẩy đường bên, số tia vây lưng không có mối quan hệ với tỷ lệ giới tính ở đàn con; xuất phát điểm của tia vây lưng đầu trước hay sau so với cung nắp mang và khoảng cách từ gốc vây ngực đến gốc vây bụng xa hay gần có thể là căn cứ lựa chọn đàn cá bố mẹ sản xuất cá đơn tính toàn đực. Lựa chọn cá bố mẹ theo theo các đặc điểm hình thái đã xác định khi sinh sản cho đàn con đạt tỷ lệ cá đực là 98,7%.