Hãy thắt chặt dây an toàn vì lộ trình phía trước có thể làm bạn “bay bổng”. Nhờ sự tiến bộ của công nghệ viễn thông, kỹ thuật số và trí tuệ nhân tạo, ôtô cũng có thể truyền tin, “nói chuyện” với các xe khác hay nối mạng “lên mây”, thậm chí còn có thể tự quyết định tốc độ, tuyến đường và cả tự lái.
Thông minh và kết nối
Những năm qua các công ty công nghệ đã đổ hàng đống tiền cho việc nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực viễn thông, tin học và “nối mạng” mọi thứ.
Intel, hãng sản xuất chip lớn nhất thế giới, dự báo trong vòng hai năm tới ôtô nối mạng sẽ là một trong ba lĩnh vực phát triển nhanh nhất. Hãng này đã đầu tư 100 triệu USD cho việc phát triển công nghệ kết nối dành cho ôtô.
Nhiều hãng ôtô như Ford, BMW, Mercedes, Audi và gần đây nhất là Honda đã giới thiệu các hệ thống kết nối internet (thông qua mạng điện thoại di động) dành cho ôtô. Không chỉ nối mạng, các hệ thống này còn cung cấp những tính năng như cảnh báo va chạm hoặc tình trạng tắt nghẽn giao thông phía trước và tự động tìm tuyến đường tránh. Có hãng còn sử dụng công nghệ RFID (nhận dạng qua sóng vô tuyến) để ôtô “nhận dạng” chủ nhân. Nhờ chip gắn ở chìa khóa xe, khi bạn tiến đến gần ôtô sẽ nhận biết và tự khởi động, điều chỉnh ghế ngồi, mở sẵn đài radio ưa thích…
Điển hình như hệ thống Sync (do Microsoft phát triển) điều khiển bằng giọng nói được trang bị cho những chiếc ôtô thông minh của Ford. Với Bluetooth, Wi-Fi và dịch vụ điện toán đám mây, Sync biến ôtô thành chiếc điện thoại thông minh khổng lồ có “bánh xe”, cho phép bạn thực hiện cuộc gọi, tìm đường mà không phải buông tay lái. Thậm chí bạn có thể tải về và thưởng thức những bản nhạc hay bộ phim đang sốt trên mạng trong khi du hành. Ứng dụng IBM Smarter Traveler sử dụng hệ thống GPS của điện thoại di động (smartphone) để ghi nhận thói quen của người lái xe, và hệ thống các cảm biến trên đường để giám sát lưu lượng giao thông. IBM đã phát triển thuận toán cho phép dự báo tình trạng giao thông dựa trên lưu lượng, ứng dụng này có thể gửi tin nhắn hay email đến người lái xe.
Nhận biết xung quanh
Không chỉ đem đến tiện nghi kỹ thuật số, ôtô thông minh còn cung cấp khả năng trao đổi thông tin với thế giới xung quanh.
Từ năm 2010 một số dòng ôtô Volvo đã được trang bị tính năng gọi là Pedestrian Detection (phát hiện người đi đường), nó tự động kích hoạt phanh nếu bộ dò đặt ở lưới tản nhiệt phát hiện đối tượng mà camera xác nhận là hình dạng người phía trước xe.
Đó chỉ mới là khởi đầu. Người ta đang tìm cách làm cho các ôtô có thể ‘trao đổi’ với nhau để báo cho người lái xe biết tình trạng giao thông phía trước, hay tránh “hành vi” không thích hợp (như thắng gấp) khi có xe khác đến gần phía sau. Một trong những dự án nhằm hiện thực việc này là Cooperatives Vehicle Infrastructure Systems (cvisproject.org) được Liên minh châu Âu tài trợ.
Theo một nghiên cứu tại Đức, chỉ cần 5 trong mỗi 1.000 ôtô ‘trao đổi’ với nhau là đủ để giảm tắc nghẽn giao thông.
Ôtô của bạn chỉ cần gửi tín hiệu ‘hỏi’ tình trạng giao thông đến ôtô phía trước, ôtô này đến lượt nó ‘giao tiếp’ với một ôtô khác ở phía trước nữa, và cứ vậy bạn sẽ nhận được thông tin cập nhật trong thời gian thực. Ôtô có thể thu thập thông tin và trao đổi với các ôtô khác thông qua mạng không dây, và chuyển tiếp dữ liệu đến trung tâm điều hành giao thông.
Công ty Living PlanIT cùng với McLaren Electronic Systems đã phát triển nền tảng gọi là Urban OS để điều hành giao thông giống như hệ điều hành điều khiển máy tính. Trên nền tảng này các ôtô có thể liên lạc với nhau cũng như với hạ tầng xung quanh như chỗ đậu xe, chốt đèn giao thông... Urban OS sẽ xử lý dữ liệu thu thập được và thông tin cho người lái xe để giúp họ tránh tắt nghẽn giao thông.
Thông tin giao thông ‘bắt cầu’ và được điều phối hiệu quả hơn nhiều so với các thiết bị dẫn đường GPS, không gây nên tình huống “dẫn tất cả mọi người chạy vào cùng một đường tránh” (nếu mọi người đều dùng GPS sẽ nhận được thông tin dẫn đường giống nhau), chuyển tình trạng tắt nghẽn giao thông từ nơi này sang nơi khác.
Tự lái
Thông minh đi cùng với tự động, ôtô không là ngoại lệ. Một số hãng ô tô và công ty công nghệ đã thử nghiệm ôtô không người lái trong những năm gần đây.
Một trong những thử nghiệm nổi tiếng nhất có lẽ là hành trình VisLab Intercontinental Autonomous Challenge dài 13.000 km của bốn xe điện tự động đi từ Ý tới Trung Quốc trong năm 2010.
Tháng 5 năm nay, bang Nevada (Mỹ) đã cấp giấy phép xe tự lái đầu tiên của Mỹ cho chiếc Toyota Prius được trang bị công nghệ không người lái của Google. Chiếc xe này sử dụng camera gắn trên nóc, radar cảm biến và laser đo cự li để “quan sát” giao thông.
Tại Anh, một nhóm các nhà khoa học ở Oxford cũng đã thử nghiệm chiếc xe jeep quân sự BAE Wildcat được chỉnh sửa để tự lái.
Trong tương lai, ôtô có thể chạy ở chế độ tự động trên đường cao tốc để tối ưu lưu lượng giao thông và tiết kiệm nhiên liệu, còn trong nội ô ôtô sẽ chuyển sang chế độ điều khiển tốc độ và tìm đường tự động để có hành trình tối ưu.
Với những tính năng mới, việc lái xe sẽ ít rắc rối và an toàn hơn. Con người giờ có thể điều khiển ôtô một cách thông minh hơn.
TOP 10 'ĐỒ CHƠI' CHO ÔTÔ
P.Nguyễn, STINFO Số 9/2012.