Tình hình sản xuất và tiêu thụ
Hiện nay người nuôi ốc hương đang gặp nhiều khó khăn do tình hình dịch bệnh hết sức nghiêm trọng. Nguyên nhân chủ yếu là do nguồn nước bị ô nhiễm bởi các hóa chất độc hại tồn dư trong quá trình xử lý ao hồ, nguồn bệnh phát triển mạnh và ngày càng kháng thuốc do người nông dân lạm dụng kháng sinh, đồng thời chưa có các chế phẩm công nghệ cao an toàn và hiệu quả để người dân sử dụng.
Vì vậy, có thể áp dụng quy trình kỹ thuật nuôi ốc hương trong lồng bè, trong hồ ngoài trời, đặc biệt là quy trình nuôi ốc hương trong hồ lót bạt có mái che sử dụng chế phẩm công nghệ cao Oligosaccharide để tạo ra sản phẩm ốc hương có chất lượng cao, an toàn và hiệu quả.
Quy trình và phương pháp tổ chức thực hiện
Quy trình kỹ thuật nuôi ốc hương trong hồ ngoài trời
Cải tạo, chuẩn bị ao nuôi: tẩy, dọn sạch sẽ lớp bùn đáy và diệt trừ dịch hại ở ao nuôi. Bọc xung quanh ao bằng 1 lớp lưới để ngăn không cho ốc bò ra bên ngoài. Dùng lưới chặn cống lấy nước để ngăn không cho các loài địch hại (cá dữ, cua, ghẹ,...) xâm nhập vào ao ăn ốc con.
Chọn giống và thả giống: mua giống từ các cơ sở sản xuất giống đáng tin cậy hoặc tự sản xuất. Giống mua về phải đồng đều về kích cỡ, sạch bệnh và màu sắc tươi sáng. Kính thước ốc giống từ 6.000-7.000 con/kg. Thả giống vào lúc sáng sớm hoặc chiều mát ở mật độ 300 con/m2.
Quản lý môi trường ao nuôi:
Các chỉ tiêu môi trường thích hợp cho ao gồm: độ mặn: 30-35 %. Nhiệt độ: Dao động từ 25-290C nhưng ở 250C là tốt nhất. pH: 7,5-8,0. Oxy hòa tan: 6,2-8,5mg/l.
Cần thay nước trong ao hàng ngày theo chế độ thuỷ triều để đảm bảo chất lượng nước aol uôn trong sạch. Theo dõi chặt chẽ và điều chỉnh kịp thời các yếu tố môi trường (nhiệt độ, pH, độ mặn, độ trong, độ kiềm, khí độc và hàm lượng oxy).
Quản lý cho ăn: cho ốc hương ăn các loại thực phẩm như cá tạp, cua, ghẹ tươi giã cào. Lượng thức ăn cho ăn hàng ngày bằng 5-10% trọng lượng thân của ốc. Cho ăn mỗi ngày 1 lần vào buổi sáng hoặc buổi tối. Thường xuyên kiểm tra vớt bỏ toàn bộ thức ăn thừa, xương, đầu cá, vỏ cua, ghẹ,... để tránh ô nhiễm môi trường nước ao nuôi.
Quy trình kỹ thuật nuôi ốc hương trong lồng bè
Chọn địa điểm nuôi: đặt lồng ở vùng nước trong sạch, ít bùn có độ mặn từ 20–35%, nhiệt độ từ 26–280C và pH từ 7,5–8,5. Nước không bị ảnh hưởng bởi nước ngọt do tác động của nước sông vào mùa mưa. Lồng có kích thước từ 8–12 m2, được làm chắc chắn và có lưới bảo vệ bên ngoài. Độ sâu đặt lồng từ 1,5 m trở lên.
Chọn và thả giống: nguồn giống chủ yếu là giống được sản xuất nhân tạo và có kích cỡ đồng đều. Kích thước ốc giống từ 6.000-7.000 con/kg. Thả giống vào lúc thời tiết thuận lợi với mật độ 200-300 con/m2.
Chăm sóc và quản lý: thời gian nuôi ốc từ 3–4 tháng tùy theo điều kiện môi trường nuôi và quá trình quản lý chăm sóc. Thức ăn của ốc hương là cá, cua, ghẹ, trai nước ngọt, sò, hàu,… Cá không quá nhỏ để nguyên con thả vào, trai, sò, hàu đập vỡ vỏ, cua ghẹ lột mai đập bể càng trước khi cho ăn. Ngày cho ăn 1-2 lần vào chiều tối, lượng thức ăn mỗi ngày bằng 5–10% trọng lượng của ốc hương. Thường xuyên kiểm tra và làm vệ sinh lưới, lồng nuôi.
Thu hoạch: thu hoạch để bán thương phẩm khi ốc đạt kích cỡ 90–100 con/kg. Sau khi thu hoạch cần để trong giai hoặc bể 1–2 ngày để làm sạch bùn đất và làm trắng vỏ trước khi xuất ra thị trường.
Quy trình nuôi ốc hương trong hồ lót bạt có mái che bằng chế phẩm Oligosaccharide
Chuẩn bị ao nuôi:
Nuôi ốc hương theo mô hình trải bạt có mái che được thực hiện với diện tích mỗi hồ là 400m2. Dọn sạch như mới và chuẩn bị hồ theo các bước sau: chuẩn bị ao và trải bạt => đổ cát vào hồ, chiều dày cát là 15cm => san cát và chuẩn bị đáy ao => che lưới cản nắng bên trên ao và bơm rửa cát => lắp quạt và hệ thống sục khí và quạt.
Lấy nước vào ao:
Khi lấy nước vào ao cần chú ý chọn nguồn nước lúc thủy triền lên để có độ mặn cao. Nước được bơm vào hồ qua lưới lọc và mực nước yêu cầu tối thiểu là 50cm. Các bước lấy nước vào ao nuôi ốc hương: Lắp máy bơm và hệ thống ống => Bơm nước vào ao qua lưới lọc => Kiềm tra các yếu tố môi trường nước (độ mặn, pH) trước khi thả giống.
Chọn giống và thả giống:
Yêu cầu về chất lượng con giống: giống đồng đều về kích cỡ, sạch bệnh, màu sắc tươi sáng. Kích cỡ giống thả: kích thước ốc giống là 900 con/kg. Mật độ thả: 150 con/m2.
Chăm sóc và cho ăn:
Loại thức ăn: cá tạp cắt nhỏ, cua ghẹ đập dập vỏ hoặc tôm tít tươi. Số lần cho ăn: mỗi ngày 1 lần. Lượng thức ăn: tăng dần theo thời gian (xem phục lục nhật ký ao nuôi).
Bổ sung chế phẩm kháng bệnh có nguồn gốc tự nhiên Oligosaccharide vào thức ăn, bằng cách ngâm thức ăn vào dung dịch có chứa chế phẩm với các liều lượng như sau:
- Dưới 30 ngày sau thả: bổ sung 25ml chế phẩm cho 1 kg thức ăn, 1 ngày cho ăn 1 lần.
- Từ 30-60 ngày sau thả: bổ sung 40ml chế phẩm cho 1 kg thức ăn, 3 ngày cho ăn 1 lần.
- Trên 60 ngày sau thả: bổ sung 10ml chế phẩm cho 1 kg thức ăn, 5 ngày cho ăn 1 lần.
Thay nước và vệ sinh ao:
Kiểm tra độ mặn, pH của nước, tiến hành thay nước và vệ sinh ao hàng tuần.
Khi tháo cạn nước thì dùng các dụng cụ vệ sinh để thu gom các phần thức ăn thừa sau đó dùng vòi bơm rửa sạch các chất bẩn trên bề mặt cát và tiến hành lấy nước vào ao.
Theo dõi và thu hoạch: sau khi thả 12 tuần và kích cỡ ốc đạt tiêu chuẩn xuất thị trường (khoảng 100 con/kg) thì tiến hành thu hoạch.
Ưu điểm của công nghệ. Hiệu quả kinh tế
Ưu điểm
- Tăng hiệu quả đầu tư.
- Tạo sản phẩm sạch chất lượng cao không dư lượng kháng sinh.
- Ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp.
- Giảm thiểu rủi ro và tạo niềm tin cho người nuôi ốc hương.
- Bảo vệ và phát triễn môi trường bền vững.
Hiệu quả kinh tế
-Tổng chi phí của mô hình nuôi ốc hương sạch có dùng chế phẩm Oligosaccharide là 60,95 triệu đồng. Trong đó chi phí cố định (đào ao, bạt đen, lưới che, máy bơm, quạt,...) là 21,35 triệu đồng, chi phí lưu động (con giống, thức ăn, công lao động,...) là 39,6 triệu đồng.
- Lãi ròng mỗi vụ cho 1 ao 2.500m2 là 32,05 triệu đồng sau 12 tuần nuôi (tăng lợi nhuận kinh tế so với nuôi bình thường khoảng 17,2%).