Nhiều thành tựu KH&CN được ứng dụng trong năm 2018. (Ảnh: Bích Liên)
KH&CN đóng góp đắc lực trong các ngành, lĩnh vực
Có thể thấy năm 2018 vừa qua là năm thành công và bứt phá mạnh mẽ của ngành KH&CN. Nói về những thành công này, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh cho biết, sự quan tâm chỉ đạo của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành, địa phương về hoạt động KHCN và đổi mới sáng tạo (ĐMST) đã tạo động lực mạnh mẽ cho phát triển KH&CN phục vụ trực tiếp phát triển kinh tế - xã hội. Qua đó đã ổn định kinh tế vĩ mô, tái cơ cấu nền kinh tế, hoàn thành toàn bộ 12 chỉ tiêu kế hoạch, trong đó có 9 chỉ tiêu vượt kế hoạch; tăng trưởng GDP đạt 7,08% vượt chỉ tiêu 6,7%, cao nhất kể từ năm 2008.
Nhiều thành tựu KH&CN được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực y tế, nông nghiệp, xây dựng, thông tin, ngân hàng, du lịch. Đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) trong tăng trưởng của nền kinh tế ngày một lớn, năm 2018 đạt 43,5% (bình quân 3 năm 2016-2018 đạt 42,18%, cao hơn nhiều giai đoạn 2011-2015 là 33,58%) vượt mục tiêu 5 năm 2016-2020 Quốc hội giao (khoảng 30%-35%).
Năm 2018, xếp hạng chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Việt Nam tiếp tục tăng 2 bậc lên vị trí 45/126 quốc gia và nền kinh tế, dẫn đầu nhóm các quốc gia có thu nhập trung bình thấp (năm 2017 tăng 12 bậc, từ vị trí 59 lên vị trí 47). Góp phần vào thành quả chung đó, ngành KH&CN trong năm 2018 đã có những bước chuyển mình đáng ghi nhận, khẳng định vị trí, vai trò quản lý nhà nước trong lĩnh vực KH&CN, cùng đất nước tiếp tục phát triển, hội nhập sâu rộng với thế giới.
Bộ trưởng Chu Ngọc Anh khẳng định, với sự chuyển dịch chính sách – lấy doanh nghiệp làm trung tâm, trong mấy năm gần đây, Bộ đã tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp nghiên cứu, ứng dụng, đổi mới và chuyển giao công nghệ; tập trung phát triển các sản phẩm theo chuỗi giá trị sản xuất; hỗ trợ doanh nghiệp KH&CN, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo;… đặc biệt là việc tận dụng các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư mang lại.
Tuy nhiên, Bộ trưởng nhận định, mặc dù có nhiều cơ hội nhưng cũng không ít khó khăn, bởi vậy năm 2019 toàn ngành sẽ phát huy sức mạnh và trí tuệ, bứt phá mạnh mẽ, quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ được Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao, tiếp tục khẳng định và nâng cao vị thế của Bộ trong công tác tham mưu chính sách về phát triển KHCN và ĐMST để ngành KH&CN tiếp tục có những đóng góp nhiều hơn nữa cho sự phát triển các ngành, lĩnh vực nói riêng và sự phát triển kinh tế - xã hội đất nước nói chung.
Bộ trưởng cũng cho biết, tiếp nối thành công của năm 2018, Bộ KH&CN sẽ phấn đấu thực hiện các mục tiêu đặt ra cao hơn trong năm 2019. Nhưng để hiện thực hóa điều này rất cần sự đoàn kết, sáng tạo, quyết tâm vượt qua chính mình, thay đổi chính mình; cũng như công tác chỉ đạo, điều hành quyết liệt ở những người đứng đầu đơn vị. Tinh thần chung là phải quyết liệt hơn, sáng tạo hơn, đạt được kết quả tổng thể cao hơn năm 2018.
KH&CN ghi dấu ấn tại nhiều địa phương
Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh cũng khẳng định: Năm qua KH&CN đã đóng góp đắc lực trong mọi lĩnh vực của đời sống, đặc biệt là tại nhiều địa phương trên cả nước.
Cụ thể, tại Hà Tĩnh, Giám đốc Sở KH&CN Hà Tĩnh, ông Đỗ Khoa Văn cho biết, Hà Tĩnh được coi là một trong những tỉnh thành công nhất trong xây dựng tiềm lực của các đơn vị sự nghiệp KH&CN và thực hiện chủ trương chuyển đổi hoạt động theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo Nghị định 115/2005/NĐ-CP trước đây cũng như Nghị định 54/2016NĐ-CP. Đặc biệt, Sở KH&CN Hà Tĩnh đã làm tốt công tác tham mưu cho tỉnh ủy, UBND tỉnh trong việc xây dựng các chủ trương, chính sách về đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu ứng dụng,xây dựng tiềm lực KH&CN của địa phương, Các chương trình, đề án, đề tài, dự án KH&CN, đổi mới sáng tạo, phát triển tài sản trí tuệ của tỉnh đã góp phần rất thiết thực và có hiệu quả phục vụ các chương trình kinh kế - xã hội của tỉnh.
Tại Bắc Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang, ông Dương Văn Thái cũng nhấn mạnh: “Những thành công về phát triển kinh tế - xã hội có được, đã được các cấp lãnh đạo và nhân dân tỉnh Bắc Giang khẳng định, là nhờ người dân Bắc Giang luôn quan tâm đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu KH&CN trong phát triển kinh tế, làm cho sản phẩm của Bắc Giang ngày càng có năng suất, chất lượng và uy tín trên thị trường”.
Tổng Giám đốc Công ty cổ phần ô tô Trường Hải (Thaco), ông Phạm Văn Tài chia sẻ: Mục tiêu ứng dụng KH&CN nhằm góp phần đưa Thaco làm chủ thiết kế và công nghệ chế tạo các chi tiết, linh kiện, khuôn mẫu. Bộ KH&CN luôn quan tâm, hỗ trợ Thaco đối với dự án KH&CN, do đó, hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) được nâng cấp một cách toàn diện. Hiện, Thaco đã có một trung tâm R&D xe bus hiện đại”, ông Phạm Văn Tài khẳng định.
Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường, KH&CN đóng góp rất hiệu quả trong các ngành sản xuất và cả trong khoa học quản lý, khoa học xã hội và nhân văn. Văn kiện, Nghị quyết của Đảng; hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đều là kết quả của hoạt động KH&CN. Về vai trò của KH&CN, Bộ trưởng phát biểu: “Tài nguyên như dầu khí, than đá cũng đã đến lúc cạn kiệt, do đó yếu tố thúc đẩy sự phát triển của đất nước không phải từ khoáng sản mà từ KH&CN”